Beloken Pasen

Overweging op 24 april 2022 door Miranda Vroon-van Vugt

Bij: Genesis 28, 10-22 en Lucas 24, 13-35

 

Het is best gevaarlijk. Als ik in de auto rijd. De lucht is vol met wolken. En dan opeens: de zon tussen de wolken door. De stralen wijd uitgewaaierd verbinden de wolken met de aarde. Jacobsladders. Zo mooi. En dus gevaarlijk om van te genieten tijdens het autorijden. De hemel raakt de aarde aan. Maar dat betekent niet dat je er meteen naar toe moet rijden, natuurlijk.

Jacobsladder

Het beeld van de Jacobsladder komt uit de eerste lezing van vandaag. In een droom ziet Jacob een verbinding tussen hemel en aarde. En als hij wakker wordt, zijn zijn ogen geopend. Letterlijk en figuurlijk. Hij heeft een Bet-El-moment: ‘Jakob werd wakker en zei: Op deze plaats is de Heer aanwezig, dat besefte ik niet. Eerbied vervulde hem. Wat een ontzagwekkende plaats is dit, zei hij, dit is het huis van God, de poort van de hemel!’ Hij begrijpt dat God een verbond met hem is begonnen. Jacob verbindt er wel een voorwaarde aan: Als God mij terzijde staat en mij op deze reis beschermt, als hij mij brood te eten geeft en kleren aan mijn lichaam, en als ik veilig terugkom bij mijn verwanten, dan zal de HEER mijn God zijn. Maar goed, hij belooft God hun verbond te eren.

Emmaüs-moment

In het andere verhaal hebben Kleopas en zijn vriend hun Emmaüs-moment: ‘Jezus nam het brood, sprak het zegengebed uit, brak het en gaf het hun. Nu werden hun ogen geopend en herkenden ze hem. Maar hij werd onttrokken aan hun blik. Daarop zeiden ze tegen elkaar: Brandde ons hart niet toen hij onderweg met ons sprak, toen hij de schriften voor ons opende?’ Het gaat om het moment waarop in deze brandende harten het kwartje valt en ‘hun ogen geopend worden’.

Verblind door verdriet en verslagenheid

Wat was er aan de hand? Bij de Emmaüsgangers is het duidelijk. Ze zijn volkomen geabsorbeerd door de gebeurtenissen in Jeruzalem. Ze geloofden dat Jezus hun meester Israël als messias zou bevrijden, maar in plaats daarvan is hij aan een kruis terechtgesteld. Ze zijn gevangen in hun bubbel van verdriet en verslagenheid en begrijpen niet dat de vreemdeling daar niets van weet. Ook zijn hele uitleg over wat er in de schriften staat gaat bij hen oor in oor uit. Totdat ‘hun ogen geopend worden’.

Verblind door angst en schuldgevoel

In het andere verhaal blijkt alleen indirect wat er aan de hand is. Jacob heeft zojuist door bedrog het eerstgeboorterecht gestolen van zijn broer Esau en is daarna op weg gegaan om zijn bruid op te halen. Pas hoofdstukken verder en jaren later blijkt dat hij eigenlijk heel bang is voor zijn broer. Dat is in het verhaal van Jacobs strijd met de onbekende in de nacht, de dag voordat hij Esau weer onder ogen zal komen. Dan vecht hij met zijn angst en zijn schuldgevoel, en de verteller bedoelt kennelijk dat hij daar al die jaren mee heeft geworsteld. Blijkbaar ging hij in diezelfde toestand liggen slapen op ‘die plaats’ die hij herkende als Bet-El, Godshuis. Pas later durft hij zijn broer weer in de ogen te zien.

Ontmoeting op weg naar Emmaüs

En dan de mannen naar Emmaüs. Die zien het nog niet in het begin. Die zijn bang, lopen weg van Jeruzalem; discussiërend over alles wat er gebeurd was: Snap jij er nou nog wat van …. ik niet, ik had zoveel hoop, zoveel verwachting …. moet je eens zien wat er allemaal van gekomen is: Jezus dood, wij daar maar treurend bij elkaar zitten… komen die vrouwen terug met een of ander waanbeeld dat Jezus niet meer in zijn graf zou zijn… En ja, ze hebben het gecheckt: Hij is er niet meer… nu is het lichaam van onze Heer ook nog weggenomen. We gaan maar weer terug… We hadden heel veel hoop, we dachten het echt gevonden te hebben, maar het zit er niet in. We gaan terug naar ons dorp Emmaüs.

Ze gaan vanuit Jeruzalem terug naar Emmaüs, zo’n twee uur lopen ongeveer. Ze lopen somber gestemd weg van Jeruzalem, weg van de plaats waar Jezus was gekruisigd, weg van de plaats waar ze hun hoop hadden achtergelaten. We hebben hier te maken met twee vroegtijdige kerkverlaters. Twee mannen die hun hoop echt gesteld hadden op een nieuw tijdperk; dat zat er niet in. Teleurgesteld lopen ze terug en dan komt die Man bij hun lopen. Hij zegt: wat is er eigenlijk met jullie aan de hand? Waar praten jullie eigenlijk over? Blijkbaar hebben de mannen daar toch wel luid discussiërend gelopen, dat ze zeggen: weet je dan niet waar het over gaat … je hoort toch waar we over spreken? En je weet toch wat er gebeurd is in Jeruzalem? Vervolgens kaatst de man de bal terug en Hij zegt: maar weten jullie dan niet waar het over gaat?

De ogen geopend

We zien dat in een tijdsbestek van een aantal uren deze twee mannen teruggaan naar Jeruzalem, teruggaan naar de gemeenschap die ontstaan was in navolging van Jezus. Het is zo mooi, hoe ze zeggen: ‘Brandde ons hart niet toen hij onderweg met ons sprak en de Schriften voor ons ontsloot?’ Je ziet dat ze vol vuur weer teruggaan naar de gemeente en dat het vuur daar al op een andere manier is aangewakkerd. We hebben hem ook gezien … Jezus Christus is opgewekt! De hemel heeft de aarde aangeraakt. De aarde heeft de hemel aangeraakt.

De hemel heeft de aarde aangeraakt. De aarde heeft de hemel aangeraakt.

Samen onderweg

Ook nu gebeurt dat. Waar mensen zich laten aanraken door de hemel en het voor elkaar hemel op aarde maken. Zoals de Emmaüshuizen, begonnen door Abbé Pierre. Een Franse kapucijn, die zijn erfenis al aan de armen had uitgedeeld. Maar die de eenzaamheid en verlatenheid, de hopeloosheid van die mannen op weg naar Emmaüs herkende in een van de vele daklozen in Frankrijk na de 2e wereldoorlog. Die hem in huis nam, en geld lospeuterde bij de regering om zich te bekommeren om de velen die geen dak meer boven hun hoofd hadden en in diepe armoede leefden. En zoals de mannen herkenden dat Jezus met hen was meegelopen en hen weer moed en hoop had gegeven, zo willen de mensen die samen leven in Emmaüsgroepen wereldwijd, waaronder Nederland, door met elkaar op te lopen elkaar weer goede moed geven.

Mogen ook wij elkaar zien, elkaar bemoedigen en hemelse moed geven voor onze aardse levensweg.

Amen.

 

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *